Hieronder ziet u een checklist met een overzicht van de belangrijkste zaken die komen kijken bij het afhandelen van een erfenis.
U heeft voor uzelf zo ook meer inzicht in wat er allemaal bij komt kijken en kunt u dan zelf al grotendeels bepalen wat u zelf kunt/wilt doen en waar u ondersteuning bij nodig heeft.
De checklist bestaat uit drie onderdelen:
De voorbereiding
De uitvoering
De afhandeling
Per onderdeel ziet de belangrijkste zaken waar u rekening mee moet houden en die uitgevoerd moeten worden.
Wij kunnen een gedeelte van deze zaken voor u uitvoeren of u het juiste advies geven.
Maar wij kunnen u ook ondersteunen met het gehele proces en alles wat komt kijken bij het afhandelen van de erfenis.
De voorbereiding
Uw partner of iemand in uw directe omgeving is overleden en u bent degene die in deze moeilijke tijd alles moet gaan regelen.
Maar voordat u echt aan de slag kunt, dient u eerst een overzicht te hebben van een testament, de erfgenamen en van de financiële huishouding van de overledene.
Afhankelijk van de situatie kan dit erg tijdrovend en ingewikkeld zijn.
Hiernaast ziet u een overzicht van de belangrijkste voorbereidende zaken waar u rekening mee moet houden en die moeten worden uitgevoerd.
Wij hebben veel kennis en ervaring en kunnen u bij al deze punten heel goed ondersteunen.
Juridische zaken
Overlijden
Na het overlijden moet de begrafenis snel georganiseerd worden.
Dat is een emotioneel moeilijk proces.
En als de overledene geen uitvaartverzekering heeft, maakt het dat er niet makkelijker op.
U kunt de meeste zaken rechtstreeks regelen met de begrafenisondernemer.
Maar wellicht heeft u hulp nodig bij het opzoeken en verzamelen van adressen, het schrijven van een overlijdensadvertentie, het zoeken van de juiste muziek of andere zaken.
Overlijdensakte
Een overlijdensakte of akte van overlijden is cruciaal voor juridische doeleinden.
Het dient als officieel bewijs voor erfkwesties, het beëindigen van sociale en financiële verplichtingen, en voor het regelen van zaken als pensioen en verzekering van de overledene
Voordat er begonnen kan worden met de de juridische en financiële zaken, dient er een overlijdensakte of akte van overlijding te zijn. Die wordt door de gemeente automatisch naar het adres van de overledene gestuurd, maar kan ook worden aangevraagd bij het gemeenteloket.
Wie zijn de erfgenamen
Na het overlijden dient te worden vastgesteld wie de erfgenamen zijn.
Indien er een testament aanwezig is dat direct duidelijk.
Indien er geen testament aanwezig, gaat de notaris uitzoeken wie de wettelijke erfgenamen zijn.
Verklaring erfrecht
Een testament is opgesteld vóór het overlijden. Het bevat de wensen van de erflater (de overledene).
De verklaring van erfrecht maakt de notaris ná het overlijden.
Daarin staat wie de erfgenamen zijn; ook als er geen testament aanwezig is.
Executeur of gevolmachtigde
In het testament kan een executeur (vroeger werd de term executeur testamentair gehanteerd) worden aangewezen.
Als die niet in het testament is aangewezen of als de executeur weigert deze taak op zich te nemen, of als er helemaal geen testament aanwezig is, dient er door de notaris een gevolmachtigde te worden benoemd die in de regel door de erfgenamen wordt aangewezen.
De gevolmachtigde heeft normaliter dezelfde taken en bevoegdheden als de executeur.
Wij worden in veel gevallen door de erfgenamen aangewezen als gevolmachtigde en kunnen vervolgens alles voor u regelen en uitvoeren.
Aanvaarding erfgenamen
De erfgenamen hebben drie opties.
Een nalatenschap zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen.
Bij zuivere aanvaarding van een erfenis bent u ook (mede-)aansprakelijk voor de schulden, zelfs als deze groter zijn dan de nalatenschap (dit heet negatieve nalatenschap).
In overleg met de notaris kan worden besloten welke optie de beste is.
Vaak wordt dit besloten na een eerste onderzoek naar de financiële huishouding van de overledene.
Financiële zaken
Overzicht betaal- en spaarrekeningen
Het is belangrijk dat de gevolmachtigde of executeur zo snel mogelijk toegang krijgt tot de betaal- en spaarrekeningen van de overledene.
Dat kan in de regel alleen maar indien aan de betreffende bank(en) de overlijdensakte en de verklaring van erfrecht wordt overhandigd.
Overzicht overige financiële bezittingen
Naast bank- en spaarrekenening kan de overledene ook in het bezit van effecten, obligaties en andere waardepapieren.
Ook hier is vrijwel altijd een overlijdensakte en verklaring van erfrecht nodig om toegang te krijgen en deze te verkopen.
Wij hebben veel financiële ervaring en expertise om dit in detail uit te zoeken.
Onroerend goed
De overledene kan in het bezit zijn van een eigen woning en andere onroerende zaken, zoals bijvoorbeeld een tweede (recreatie)huis en een bedrijfpand.
Wij werken nauw samen met erkende makelaars om de juiste verkoopwaarde te bepalen.
Ook is het belangrijk om te zien hoeveel hypotheken er zijn en wat de resterende schulden daarvan zijn.
Inboedel
Het kan veel werk zijn om alle spullen die behoren tot de inboedel gedetailleerd in kaart te brengen. Zeker als er meerdere erfgenamen zijn is het belangrijk om de juiste waarde van alles juist te taxeren.
en ook moet er rekening worden gehouden met de emotionele waarde van bepaalde spullen.
Wij kunnen u helpen om alles in detail uit te zoeken en zonodig schakelen wij experts in om de juiste waarde van een en ander zo exact mogelijk te taxeren.
Overige niet-financiële bezittingen
Er kunnen diverse zogenaamde niet-financiële bezittingen van de overledene aanwezig zijn zoals een auto, caravan, boot, etc.
Wij zullen dit goed in kaart brengen en ook de juiste waarde ervan taxeren.
De uitvoering
Na de voorbereiding is het nu duidelijk wie de erfgenamen zijn en heeft u ook een overzicht van de bezittingen en schulden en weet u ongeveer welk bedrag er overblijft voor de erfenis.
Maar er moet nog veel gebeuren.
Veel zaken kunt en wilt u wellicht zelf doen, maar mocht het u te veel worden, dan zullen wij u veel of alles uit handen kunnen nemen.
.
Verkopen/verdelen inboedel
De inboedel kan geheel verdeeld worden tussen de erfgenamen.
Maar ook kan de inboedel gedeeltelijk of geheel verkocht of geschonken worden.
De ontruiming van het huis en verkoop of schenking van de inboedel kan door ons worden uitgevoerd.
Verkopen/verdelen onroerend goed
Indien de overledene in het bezit is van een of meerdere huizen/panden zijn er verschillende mogelijkheden om hier mee om te gaan. Een van de erfgenamen kan in het bezit komen van een pand en de verkoopwaarde daarvan wordt meegenomen in de uiteindelijke verdeling van de erfenis. Ook kan besloten worden om alles te verkopen door de lokale makelaar waarmee wij, indien gewenst, doorlopend contact mee zullen hebben.
Verkopen/verdelen overige bezittingen
De overledene kan ook andere bezittingen hebben, zoals waardepapieren, een auto, een caravan, etc.
Er kan besloten worden om (een gedeelte van) deze bezittingen te verdelen over de erfgenamen of deze te verkopen.
Opzeggen lidmaatschappen en abonnementen
Het kan vaak erg tijdrovend zijn om lidmaatschappen en abonnementen op te zeggen. Met behulp van nabestaandenservices van banken, verzekeringsmaatschappijen, PostNL en het officiële nabestaandenregister
kan er al overigens al veel geregeld worden door u of door ons.
Verwijderen online aanwezigheid
Het is meestal erg lastig en heel tijdrovend om de online aanwezigheid van de overledene overal te verwijderen. Wij hebben hier zeer veel kennis over en ervaring mee en kunnen dit snel en deskundig voor u uitvoeren.
Indien gewenst kunnen wij ook een herinneringswebsite van de overledene maken geheel volgens de wensen van de erfgenamen.
Overige zaken
Er kunnen nog talloze zaken zijn die geregeld moeten worden, afhankelijk van uw situatie en die van de erfgenamen.
Moeten er bijvoorbeeld bepaalde spullen worden verstuurd naar andere personen of instellingen?
Of dient er een accountant te worden ingeschakeld voor afhandeling van de boekhouding en diverse belastingaangiften?
Wij kunnen dat allemaal voor u regelen.
De afhandeling
Na de voorbereiding is het nu duidelijk wie de erfgenamen zijn en heeft u ook een overzicht van de bezittingen en schulden en weet u ongeveer welk bedrag er overblijft voor de erfenis.
Maar er moet nog veel gebeuren.
Veel zaken kunt en wilt u wellicht zelf doen, maar mocht het u te veel worden, dan zullen wij u veel of alles uit handen kunnen nemen.
.
Belastingaangiftes
Het is noodzakelijk om zo snel als mogelijk de belastingaangiftes te doen.
Dat betreft zowel de inkomstenbelasting als (indien de overledene een eigen bedrijf heeft) de BTW- en omzetbelasting.
Pas wanneer alle aangiftes zijn afgerond, kan de finale verdeling plaatsvinden.
Sluiten bankrekeningen
Gedurende het hele proces kunnen er diverse rekening gesloten worden.
In de regel blijft er nog één bankrekening open die wordt gebruikt voor de finale verdeling van alle gelden.
De executeur of gevolmachtigde heeft de rechten om dit uit te voeren.
Finale verdeling
Pas als alle zaken hiervoor genoemd in de checklist geheel zijn afgerond kan de finale verdeling plaatsvinden.
Alle erfgenamen worden hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht en dienen hiervoor akkoord te geven.
De executeur of gevolmachtige is verantwoordelijk voor de finale verdeling.
Erfbelasting
Nadat de finale verdeling bekend is, dient er aangifte gedaan te worden voor de erfbelasting. Dit moet uiterlijk binnen 8 maanden na de overlijdensdatum gedaan worden en is wettelijk verplicht.
De erfgenamen kunnen de erfbelasting zelfstandig doen, maar vaak wordt dit gedaan door de executeur of gevolmachtigde in een keer voor alle erfgenamen. Dat kan veel tijd schelen.
Ook is dit in de regel veel goedkoper dan via een belastingadviseur of accountant.
Afsluiting
Zodra alles is uitgevoerd en afgehandeld kan dit moeilijke proces worden afgesloten. Meestal wordt de laatst overgebleven bankrekening pas in het volgende kalenderjaar opgeheven. Bijvoorbeeld omdat er nog een bedrag van een schuldenaar wordt verwacht, maar ook om emotionele redenen.